Ο Daniel Little είναι καθηγητής κοινωνιολογίας και φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Έχει διδάξει επίσης στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν. Η έρευνά του αφορά κυρίως τη φι­λοσοφία των κοινωνικών επιστημών, τη φιλοσοφία των οικονομικών, την ορθολογική θεωρία επιλογής, την πολιτική φιλοσοφία και την ηθική. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα με άξονα τα παραπάνω θέματα, καθώς και εννέα βιβλία, μεταξύ των οποίων τα εξής: New Contributions to the Philosophy of History (2010)· The Paradox of Wealth and Poverty: Mapping the Ethical Dilemmas of Global Development (2003)· Microfoundations, Method, and Causation: Essays in the Philosophy of the Social Sciences (1998).

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ    13
Φιλοσοφία και κοινωνική γνώση    13
Τι είναι η επιστημονική γνώση;    15
Τι είναι η «κοινωνική επιστήμη»;    18
Πώς ορίζουμε το κοινωνικό;    22
Τι είναι η ερμηνευτική εξήγηση;    26
Τι είναι η «κοινωνική θεωρία»;    29
Και η εμπειρική δικαιολόγηση;    31
Θετικισμός, φυσιοκρατία και γενικοί κοινωνικοί νόμοι    34
Συμπέρασμα    40
Βιβλιογραφία    42

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ    45
Το σχέδιο του βιβλίου    47
Επιστημονική εξήγηση    49
Ερωτήματα περί του «γιατί»    49
Το μοντέλο του επικαλύπτοντος νόμου [covering law model]    51
Εμπειρική έναντι θεωρητικής εξήγησης    53
Μη εξηγητική κοινωνική επιστήμη    56
Σημειώσεις    57
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    57

1ο ΜΕΡΟΣ

ΜΟΝΤΕΛΑ ΕΞΗΓΗΣΗΣ    59

2. ΑΙΤΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ    61
Το νόημα των αιτιακών ισχυρισμών    62
Μηχανισμοί και αιτιακοί νόμοι    64
Τι είναι ένας αιτιακός μηχανισμός;    64
Τι είναι μια νομοειδής κανονικότητα;    68
Το κριτήριο της επαγωγικής κανονικότητας    70
Αναγκαίες και επαρκείς συνθήκες    78
Μορφές αιτιακού συλλογισμού [causal reasoning]    84
Η μέθοδος της μελέτης περιπτώσεων    84
Η συγκριτική μέθοδος    88
Οι μέθοδοι του Μιλ    94
Συμπέρασμα    96
Σημειώσεις    97
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    97

3. ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΔΡΩΝΤΕΣ    99
Αθροιστική εξήγηση    102
Θεωρία των αποφάσεων    108
Ωφελιμότητα και προτίμηση    108
Πιθανότητες    112
Κανόνες απόφασης    115
Θεωρία των παιγνίων και το δίλημμα του φυλακισμένου    117
Στρατηγική ορθολογικότητα    117
Το δίλημμα του φυλακισμένου    123
Εφαρμοσιμότητα της θεωρίας των παιγνίων στην εμπειρική κοινωνική επιστήμη    125
Θεωρία της συλλογικής δράσης    128
Κριτική της στενής οικονομικής ορθολογικότητας    134
Συμπέρασμα    138
Σημειώσεις    139
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    140

4. ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ    141
Ερμηνεία και δράση    143
Κοινωνική δράση    150
Μοντέλα κοινωνικής δράσης    154
κοινωνική μεταβλητότητα και το πρωτείο του πολιτισμού    160
Συμπέρασμα    166
Σημειώσεις    169
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    169

2ο ΜΕΡΟΣ

ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ    171

5. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΟΜΙΚΣΤΙΚΗ ΕΞΗΓΗΣΗ    173
Λειτουργισμός    174
Η λειτουργιστική εξήγηση στην κοινωνική επιστήμη    177
Παραδείγματα λειτουργιστικών εξηγήσεων    183
Δυνατοί μηχανισμοί    185
Δομισμός    190
Αιτιακή δομιστική εξήγηση    191
Μη αιτιακή δομιστική εξήγηση    198
Συμπέρασμα    204
Σημειώσεις    205
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    205

6. ΥΛΙΣΜΟΣ    207
Το καθοδηγητικό νήμα    209
Τεχνολογία και πολιτισμός    212
Τάξεις και σχέσεις ιδιοκτησίας    217
Ιδεολογία και τάξη    223
Υλισμός και θεωρία της ορθολογικής επιλογής    226
Ο μαρξισμός και προβλέψεις μεγάλης κλίμακας    234
Σημειώσεις    237
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    238

7. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ    239
Το φορμαλιστικό πλαίσιο    243
Το παράδειγμα του ουσιαστικισμού    250
Κριτική στην προσέγγιση της ορθολογικής επιλογής    256
«Τα συμφέροντα και οι πεποιθήσεις είναι πολιτισμικώς μεταβλητά»    257
«Οι προσεγγίσεις της ορθολογικής επιλογής είναι υπερβολικά σχηματικές»    260
«Οι προσεγγίσεις της ορθολογικής επιλογής αγνοούν τις νόρμες και τις αξίες»    264
«Οι προσεγγίσεις της ορθολογικής επιλογής επιβάλλουν μια εθνοκεντρική σύλληψη της ορθολογικότητας»    265
Συμπέρασμα    268
Σημειώσεις    271
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    272

8. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ    273
Ποσοτικός συλλογισμός στην κοινωνική ανάλυση    278
Συσχέτιση και παλινδρόμηση    283
Φιλοσοφικά θεμέλια για τη στατιστική εξήγηση    292
Στατιστική ανάλυση και συγκριτικές μελέτες    295
Υπάρχουν αυτόνομες στατιστικές εξηγήσεις;    298
Σημειώσεις    301
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    301

3ο ΜΕΡΟΣ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΕΙΣ    303

9. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΤΟΜΙΚΙΣΜΟΣ    305
Άτομα και κοινωνικές κανονικότητες    306
Αναγωγισμός και επιγένεση    316
Η συζήτηση για τα μικροθεμέλια    322
Συμπέρασμα    329
Σημειώσεις    330
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    331

10. ΣΧΕΤΙΚΙΣΜΟΣ    333
Εννοιολογικός σχετικισμός    335
Ορθολογικότητα και σχετικισμός    345
Κανονιστικός σχετικισμός    351
Καθόλου [universals]    357
Σημειώσεις    360
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    361

11. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΛΟΥΡΑΛΙΣΜΟΣ    363
Φυσιοκρατία    364
Πρόβλεψη και θεωρία    369
Προβληματισμοί σχετικά με την ενότητα της επιστήμης    373
Αναγωγισμός και κοινωνικές επιστήμες    375
Συμπεράσματα για τη φυσιοκρατία    377
Αντιφυσιοκρατία    378
Μεθοδολογικός πλουραλισμός    384
Σημειώσεις    386
Προτάσεις για περαιτέρω μελέτη    386
Βιβλιογραφία    387
Ευρετήριο    399