Η επινόηση της αειφορίας: Πώς επικράτησε το δόγμα της αέναης προόδου

Γιώργος Σμπώκος

Η ΕΠΙΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ
ΠΩΣ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΕ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΗΣ ΑΕΝΑΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ

14,00

Κωδικός προϊόντος: 978-618-5077-14-3 Κατηγορία:
000
Τίτλος

Η επινόηση της αειφορίας: Πώς επικράτησε το δόγμα της αέναης προόδου

Γενικές Πληροφορίες

Συγγραφέας

Επιμέλεια-διόρθωση

Αλέξανδρος Μανωλάκης

Ημερομηνία Έκδοσης

Δεκέμβριος 2015

Αριθμός σελίδων

ISBN

978-618-5077-14-3

Κατηγορία

Δοκίμιο

Σύνοψη

O Γιώργος Σμπώκος αμφισβητεί το σύγχρονο αναπτυξιακό δόγμα, που επιδιώκει να μας πείσει ότι η οικονομική μεγέθυνση είναι αναπόφευκτη, η περιβαλλοντική διαχείριση, ικανοποιητική και ο τρόπος ζωής μας, διατηρήσιμος. Αντλώντας παραδείγματα από την πρόσφατη ιστορία, τη λογοτεχνία, την ειδησιογραφία και τη νομοπαραγωγή, αποκαλύπτει τα εργαλεία της πολιτικής και τις αυταπάτες της κοινωνίας. Μας ωθεί να στοχαστούμε εκ νέου τα όρια της ανάπτυξης και τον τρόπο συνύπαρξης ανθρωπογενών συστημάτων και οικοσυστημάτων. Η αειφόρος ανάπτυξη επινοήθηκε προκειμένου να δώσει διέξοδο στο παρωχημένο καπιταλιστικό μοντέλο. Αποκαθαρμένη από αρνητικές συνδηλώσεις, υποσχέθηκε έλεγχο της ασύδοτης οικονομίας και προστασία του περιβάλλοντος. Στην πραγματικότητα, όμως, υποστήριξε μια άτυπη διαιτησία υπέρ της οικονομίας και εις βάρος του περιβάλλοντος. Διατήρησε την οικονομία του άνθρακα, επένδυσε μέσω του χρέους στη χειραγώγηση των αδύναμων κρατών και ενίσχυσε την κοινωνία της κατανάλωσης. Σε αυτό τον αγώνα στρατεύτηκαν ακόμα και όργανα του διεθνούς δικαίου όπως ο ΟΗΕ, ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ και εφαρμόστηκαν διεθνείς συνθήκες, όπως η Συνθήκη Πλαίσιο για την κλιματική αλλαγή και η Συνθήκη του Κιότο.

Το βιβλίο αρχικά περιγράφει το πλαίσιο διαμόρφωσης του πρoτύπου για την ανάπτυξη και την περιβαλλοντική προστασία. Κατόπιν εξετάζει τον τρόπο διείσδυσης της αειφόρου ανάπτυξης στην ατζέντα της πολιτικής, καθώς και το φαινόμενο της εκχώρησης εξουσίας από εθνικά κράτη προς υπερκρατικούς οργανισμούς ενώ εντοπίζει συνδέσεις των προγραμμάτων διαρθρωτικής προσαρμογής της νότιας Αμερικής με τα μνημόνια της Ελλάδας. Τέλος, αναγνωρίζει στη διεθνοποίηση των περιβαλλοντικών ζητημάτων μια εξαιρετική αφετηρία αναθεώρησης της αξιακής ιεράρχησης του κόσμου μας.

Πώς μπορούμε όμως να αντισταθούμε σε ένα σύστημα που επιδιώκει να μας πείσει να απομακρυνθούμε από την αυτάρκειά μας; Κατανοώντας τη βαθύτερη δομή του σύγχρονου οικονομικού δόγματος, ο συγγραφέας πιστεύει πως θα βρεθούμε σε θέση να συλλάβουμε τον τρόπο ανάκτησης της εθνικής μας κυριαρχίας. Με το εθνικό μας Σύνταγμα, που συνιστά το πλέον κατάλληλο μέσο για το μετασχηματισμό των θεσμών της κοινωνίας, θα ανασχεθεί η ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία που αναπτύσσεται εις βάρος μας. Η πολιτική δύναμη, όσο και αν οι δημόσιες σχέσεις της αειφόρου ανάπτυξης προσπαθούν να μας πείσουν για το αντίθετο, βρίσκεται ακόμη στα χέρια του ενεργού, καλά πληροφορημένου πολίτη.

Συγγραφέας

Ο Γιώργος Σμπώκος είναι εξωτερικός συνεργάτης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και του περιοδικού «Περιβάλλον και Δίκαιο». Διδάσκει στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Νομικά Περιβάλλοντος» των τμημάτων Βιολογίας και Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Σπούδασε νομική στα πανεπιστήμια της Κολωνίας, του Μάρμπουργκ και της Αθήνας και έχει δημοσιεύσει το βιβλίο: Εφαρμογές μέτρων περιβαλλοντικής προστασίας, κρατική ρύθμιση και αυτορρύθμιση (Νομική Βιβλιοθήκη, 2011).

Περιεχόμενα

Σημείωση    13

Εισαγωγή    15

1. Ρ.Ι.Ο.    19
A. O tempora, o mores!    21
Β. Μίκρο- και μάκρο-ηθικές μάχες    22
Γ. Τρεις σουρεαλιστικές ιστορίες    23
Ι. Το πάρτι    24
ΙΙ. Η απίθανη ιστορία του Γκάρι Χάρινγκτον    25
ΙΙΙ. Το σπήλαιο του Πλάτωνα    27
Δ. Οικονομία του γαιοσκώληκα    28
Ι. Ηθική των ειδών    30
ΙΙ. Παρατηρητήριο άγριας ζωής    31
ΙΙΙ. Όταν η ανασυγκρότηση συνάντησε την απορρύθμιση    34
ΙV. Τ.Ι.Ν.Α.    36
Ε. Πλαίσιο διαμόρφωσης   της αειφόρου ανάπτυξης    37
Ι. Ιστορικό πλαίσιο    39
1. Θεμελίωση    39
2. Outsourcing    40
ΙΙ. Νομοθετικό πλαίσιο    42
1. Brundtland    43
2. Τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα Δράσης    45
3. Η Συνθήκη Πλαίσιο για την κλιματική αλλαγή    46
4. Το Πρωτόκολλο του Κιότο    47
Στ. Στάση απέναντι στην αειφόρο ανάπτυξη    49
Ι. Δημοσκοπήσεις    50
ΙΙ. Συνειδητή επιλογή    52

2. 7/10    59
Α. Αποστολή μηνύματος    60
Ι. H νευροφυσιολογία στις υπηρεσίες διαμόρφωσης του ασυνειδήτου    61
ΙΙ. Διαφήμιση    63
1. American breakfast    64
2. Εngineering of consent    66
3. Lucky Strike    66
ΙΙΙ. Προπαγάνδα    67
1. Έμπνευση    69
2. Λογοπλασία    70
3. Ευφημισμός    71
Β. Παραλαβή μηνύματος    72
Ι. Η προδιάθεση των αποδεκτών    75
1. Βιωσιμότητα    75
2. Ανάπτυξη    76
ΙΙ. Το γνωστικό φορτίο του μηνύματος    76
1. Αναμνήσεις    76
2. Συναισθήματα    77
IΙΙ. Διαδικασία διαχείρισης του μηνύματος    78
1. Το burn out των αρπακτικών    79
2. Το skipping  των ανθρώπων    80
3. Η ντρίμπλα του νεολογισμού    81
α. Lionel Messi    81
β. Firewall    82
Γ. Παραδοχές της αειφόρου ανάπτυξης    84
Ι. Πώς    84
ΙΙ. Γιατί    86
Δ. Μηχανισμοί προώθησης    89
Ι. Χρηματοδότηση εφαρμογής    90
ΙΙ. Διείσδυση στο κοινό    92
ΙΙΙ. Παρακολούθηση και ανίχνευση προβλημάτων    94
Ε. Ζωή σαν παραμύθι    96
Ι. Χάνσελ και Γκρέτελ    97
ΙΙ. Ασύμμετρη απειλή    99
1. Η κατασκευή μιας απειλής στις υπηρεσίες της πολιτικής    100
α. Επίθεση αγάπης    101
β. Νομοθετική πανδημία    103
γ. Άυλος εχθρός    104
2. Η αποδόμηση μιας απειλής στις υπηρεσίες της πολιτικής    107
α. Το παράδειγμα του Οκτώβρη του 2009    107
β. Το παράδειγμα του Οκτώβρη του 2008    109
γ. Στο ντιβάνι του Jung    111
3. Συμπέρασμα    113

3. ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ    123
Α. Ένα θέσφατο γίνεται μαχητό τεκμήριο    126
Ι. Ο γκουρού της πέμπτης λεωφόρου    129
ΙΙ. Η μάνα στην όχθη του Νίγηρα    130
III. Η τελευταία (ομιλούσα) φώκια της ανταρκτικής    130
Β. Δημοκρατικότητα    132
Ι. Κοινωνική λογοδοσία    132
1. Πληροφόρηση    133
2. Πράσινο ξέπλυμα    135
3. Κοινωνικός έλεγχος    136
4. Πρόσβαση σε στοιχεία    138
ΙΙ. Απονομή δικαιοσύνης    140
1. Στη θεωρία    142
2. Στην πράξη    143
α. Fund διαπραγματευτικής ισχύος    147
β. Οι τέσσερις συν μια πίστες του P2B    148
γ. Password    150
αα. Πολιτικοί συμβολαίου    155
ββ. Οutsourcing πολιτικής εξουσίας    156
γγ. Politics to Business    158
δδ. Συμπέρασμα    158
Γ. Συνταγματικότητα    159
Ι. Το δεκαπενταμελές    160
ΙΙ. The Arizona Bark scorpion    162
ΙΙΙ. Η επιβολή του οικονομικού συστήματος της αειφορίας    164
1. Η υπεροχή του Εθνικού Συντάγματος    166
2. Η επικουρικότητα του Ευρωπαϊκού Δικαίου    168
3. Η οικονομικοπολιτική  ουδετερότητα του Συντάγματος    170
4. Η ανάπτυξη της προσωπικότητας    172
IV. Στάθμιση με το «δικαίωμα στην ανάπτυξη»    174
1. Γιατί δεν κοιμόμαστε τα βράδια μέσα στα αυτοκίνητά μας;    175
2. Ταξίδι στο φεγγάρι    176
3. Control freak    177
4. In this whole world    179
Δ. Σχολιασμός    182

4. ΜΕΛΙΣΣΕΣ    199
Α. Vostok    201
Β. Tipping point    202
Ι. Νόμος και ήθος    204
ΙΙ. New age drivers    204
Γ. Top-Down    208
Ι. Δούρειος ίππος    208
1. Γιατί το άρθρο 24 παρ. 1 Σ δεν προστατεύει το περιβάλλον    210
α. Περιορισμός της κρατικής παρέμβασης    210
β. Καθορισμός του οικονομικού συστήματος    210
γ. Επίθεση στις υπόλοιπες μορφές ανάπτυξης    211
2. Αναθεώρηση του άρθρου 24 παρ. 1 Σ    212
ΙΙ. Ανάκτηση φυσικών μονοπωλίων    214
1. Παρένθεση    214
2. Μονοπώλια    216
3. Κοινόχρηστα    218
ΙΙΙ. Επιλογή συμβούλων    220
1. Κύκλος εξάρτησης    220
2. Προστασία - ελεγχόμενη καταστροφή    221
Δ. Down–top    222
Ι. Έλεγχος    222
ΙΙ. Επιλογή    224
ΙΙΙ. Ενημέρωση    225
ΙV. Συμμετοχή    227

Ένα (συν ένα)    235

Επίμετρο    239
Ευχαριστίες    241

Κριτικές

Παρουσίαση στο tvxs.gr
http://tvxs.gr/news/biblio/dyo-politika-biblia-poy-aksizoyn-endiaferon-mas

Παρουσίαση στο dasarxeio.com
http://dasarxeio.com/2016/02/29/921-7/

Συζήτηση στον ραδιοφωνικό σταθμό "Στο κόκκινο"

http://www.stokokkino.gr/article/1000000000027141/Giorgos-Smpokos-I-epinoisi-tis-aeiforiasrnrn