BRIAN LEITER
ΝΙΤΣΕ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ
ΕΝΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
€23,94
| Τίτλος | Νίτσε και Ηθική: Ένας οδηγός ανάγνωσης |
|---|
Γενικές Πληροφορίες
| Συγγραφέας | |
|---|---|
| Μετάφραση | Γιώργος Λαμπράκος |
| Επιστημονική επιμέλεια | Ηλίας Μαρκολέφας |
| Επιμέλεια-διόρθωση | Ευδοξία Μπινοπούλου |
| Ημερομηνία Έκδοσης | Σεπτέμβριος 2009 |
| Αριθμός σελίδων |
| ISBN | 978-960-89426-8-4 |
|---|
| Κατηγορία | Φιλοσοφία |
|---|
Σύνοψη
Από τους σημαντικότερους και ίσως ο πιο αμφιλεγόμενος στοχαστής στην ιστορία της φιλοσοφίας, ο Νίτσε θεωρείται ο δριμύτερος και πιο επινοητικός επικριτής των ηθικών παραδοχών του νεότερου κόσμου. Το έργο του, που δεν κατατάσσεται εύκολα σε κάποια σχολή σκέψης και έχει υποστεί πολλές παραναγνώσεις και εσφαλμένες ερμηνείες, έχει μελετηθεί ευρέως, από φιλοσόφους και μη. Πολλές από τις ιδέες του είναι εντυπωσιακές όσο και προκλητικές, έχουν αποτελέσει έναυσμα σημαντικών διαφωνιών και έχουν επηρεάσει καθοριστικά πολυάριθμα πνευματικά κινήματα. Στη Γενεαλογία της ηθικής, την πιο εμπεριστατωμένη και σημαντική συμβολή του Νίτσε στην ηθική φιλοσοφία, εμφανίζονται πολλές από τις έννοιες για τις οποίες ο Νίτσε είναι κατεξοχήν γνωστός: η μνησικακία, η εξέγερση των δούλων στην ηθική, η θέληση για δύναμη, η γενεαλογία, ο προοπτικισμός, το ασκητικό ιδεώδες. Το ανά χείρας βιβλίο συνιστά μια κριτική εισαγωγή στο συγκεκριμένο έργο, αλλά δεν αφορά μόνο αυτό. Καθώς η ανάλυση της ηθικής φιλοσοφίας του Νίτσε δεν είναι δυνατή χωρίς τη μελέτη των υπόλοιπων έργων του, το βιβλίο πραγματεύεται την ηθική φιλοσοφία του Νίτσε στο σύνολό της και, συγκεκριμένα, το πρόγραμμα που ο ίδιος αποκαλεί «επαναξιολόγηση των αξιών». Λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό πλαίσιο και το πολιτιστικό περιβάλλον όπου έζησε ο Νίτσε, αξιοποιώντας και υποβάλλοντας σε κριτική επιλεγμένα μείζονα έργα που έχουν γραφτεί για αυτόν, ο συγγραφέας αποτιμά με σαφήνεια και ακρίβεια το νιτσεϊκό έργο. Δίχως να παρακάμπτει τις ερμηνευτικές δυσκολίες που ανακύπτουν, το βιβλίο αυτό αποτελεί θεμελιώδες και ταυτόχρονα προσιτό εγχειρίδιο για όποιον έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του Νίτσε, ενώ παράλληλα εστιάζει στα επιχειρήματα που απασχολούν όσους μελετούν συστηματικά τη φιλοσοφία.
Συγγραφέας
Ο Brian Leiter είναι καθηγητής δικαίου και διευθυντής του Center for Law, Philosophy and Human Values του Πανεπιστημίου του Σικάγο. Έχει διδάξει επίσης στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, στο Πανεπιστήμιο Γέιλ, στο Πανεπιστήμιο του Τέξας και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Το ερευνητικό του έργο αφορά κυρίως τη φιλοσοφία του δικαίου, την ηθική, την πολιτική φιλοσοφία και την ηπειρωτική φιλοσοφία του 19ου και του 20ού αιώνα. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από εβδομήντα άρθρα σε διεθνή περιοδικά, έχει γράψει το Naturalizing Jurisprudence (Oxford 2007) και έχει επιμεληθεί τα εξής βιβλία: Nietzsche (Oxford 2001), Objectivity in Law and Morals (Cambridge 2001), The Future for Philosophy (Oxford 2004), The Oxford Handbook of Continental Philosophy (Oxford 2007) και Nietzsche and Morality (Oxford 2009).
Περιεχόμενα
Πρόλογος και ευχαριστίες xi
Συντομεύσεις xxi
1. Εισαγωγή: Νίτσε, φυσιοκράτης ή μεταμοντερνιστής; 1
Τι είναι φυσιοκρατία; 3
Τι είδους φυσιοκράτης είναι ο Νίτσε; 6
Πώς μπορούσε να είναι ο Νίτσε φυσιοκράτης; 11
Το πρόγραμμα του Νίτσε: η επαναξιολόγηση των αξιών 26
2. Πνευματική ιστορία και πνευματικό υπόβαθρο 31
Κλασική φιλολογία 35
Οι Προσωκρατικοί και οι Σοφιστές 39
Σοπενχάουερ 53
Γερμανικός Υλισμός 63
Σύνοψη 71
3. Η κριτική του Νίτσε στην ηθική Ι: η εμβέλεια της κριτικής και η κριτική στην ηθική δράση 73
Το πρόβλημα της εμβέλειας 74
Η «ηθική» ως το αντικείμενο της νιτσεϊκής κριτικής: μια τυπική θεώρηση 78
Η Περιγραφική Συνιστώσα της ΗΥΕ 80
Η κριτική στην Περιγραφική Συνιστώσα: μοιροκρατία και δράση 81
Η κριτική στην ελεύθερη βούληση 87
Διαφάνεια του εαυτού 101
Καθολικότητα και ομοιότητα 104
4. Η κριτική του Νίτσε στην ηθική ΙΙ: η κριτική στις ηθικές κανονιστικές αρχές 113
«Ανώτεροι άνθρωποι» 115
Οι ανώτεροι άνθρωποι και η κριτική στην ΗΥΕ: αντιρρήσεις 125
Το κανονιστικό περιεχόμενο της ΗΥΕ και ο αιτιακός μηχανισμός
της πρόκλησης βλάβης 127
Μεταηθική: ρεαλισμός ως προς την αξία; 136
Μεταηθική: αντιρεαλισμός ως προς την αξία 146
Δύο τελικοί γρίφοι 156
Συμπέρασμα 161
5. Τι είναι «γενεαλογία» και τι είναι η Γενεαλογία; 165
Οι αρχές και η μέθοδος της «γενεαλογίας» 166
«Γενεαλογία» και κριτική 173
Τι είναι η Γενεαλογία; 180
Η ενότητα της Γενεαλογίας 181
6. Σχολιασμός του πρώτου δοκιμίου193
Η εξήγηση της ιστορικής τύφλωσης 195
Μνησικακία 202
Πέρα από το καλό και το κακό 206
Ο θρίαμβος της ηθικής των δούλων 217
7. Σχολιασμός του δεύτερου δοκιμίου 223
Η εθιμική ηθική και η προέλευση της ηθικής συνείδησης (1-3) 226
Άσχημη συνείδηση: χρέος και ενοχή (4-8) 229
Άσχημη συνείδηση: εσωτερικευμένη σκληρότητα (16-18) 232
Η ηθικοποίηση της ηθικής συνείδησης μέσω της θρησκείας (19-22) 235
Η άσχημη συνείδηση και το ασκητικό ιδεώδες (23-5) 242
8. Σχολιασμός του τρίτου δοκιμίου 245
Καλλιτέχνες, φιλόσοφοι, και η θέληση για δύναμη 248
Ιερείς, ανθρώπινη φύση, μνησικακία, και το ασκητικό ιδεώδες 254
Αλήθεια, επιστήμη, και προοπτικισμός 264
Δυο τελικοί γρίφοι σχετικά με το τρίτο δοκίμιο 279
Η ενοποίηση των τριών δοκιμίων 283
9. Ο Νίτσε μετά το 1900: κρίσιμα ερωτήματα 289
Βιβλιογραφία 305
Ευρετήριο 315
Απόσπασμα
Κριτικές
Η πιο σημαντική μέχρι σήμερα εκτενής μελέτη για τo πρωταρχικής σπουδαιότητας έργο του Νίτσε.
Peter Poellner, University of Warwick
Το βιβλίο αυτό είναι η καλύτερη και πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση της Γενεαλογίας της ηθικής.
Αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε ερευνητικό έργο που πραγματεύεται αυτό το θέμα.
Ken Gemes, Birkbeck College, University of London
Μαρία Τοπάλη, Προσέγγιση στην ηθική φιλοσοφία του Νίτσε, "Η Καθημερινή"/ "Τέχνες και Γράμματα", 16.1.2011
Ηλίας Μαγκλίνης, Νίτσε, ο σύγχρονός μας, "Η Καθημερινή", 6.3.2010
Ξενοφών Μπρουντζάκης, Νίτσε και ηθική, "Το Ποντίκι"/ "Βιβλιοπόντικας", τχ. 12, 15.10.2009
Ξενοφών Μπρουντζάκης, Νίτσε και ηθική, "Το Ποντίκι", 24.9.2009
"Βιτρίνα", Νίτσε και ηθική, Περιοδικό "Index", τχ. 34, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2009
